Kurumsal Yönetişim

Yönetimden Yönetişime

Günümüzde “yönetim” kavramı “yönetişim” kavramına doğru evriliyor.

Yönetişim kavramı; kuruluşların paydaşlarıyla sürekli iletişim içerisinde olmalarını, şeffaf ve hesap verebilir bir yöneti(şi)m modeli geliştirmelerini zorunlu hale getiriyor. Bu modeli geliştirirken ilgili uluslararası yaklaşımları ve standartları referans almak, tanınırlığın ve kabulün başlıca anahtarı.

Kuruluşlar paydaşlarına karşı sorumludurlar, onların ihtiyaç ve beklentilerini karşılamaya çalışırlar. Bu sorumluluklarını yerine getirmek için bir taraftan kuruluşun etkinliğini ve verimliliğini arttırmaya çalışırken diğer taraftan da yönetim ve karar alma süreçlerinin şeffaflığını ve hesap verebilirliğini güvence altına almak durumundadırlar.

Günümüzde, "yönetişim" terimi günlük dilde de kullanılmaya başlandı. 1996 İstanbul Habitat II Konferansı ile dilimize giren bu kavram, başlangıçta pek çok direnişle karşılaştı. Kimileri, dilimizde zaten "yönetim" gibi iyi bir terim varken, "yönetişim" gibi yeni üretilmiş bir terimi kullanmanın gereksiz olduğunu savundu. Kendi görüşlerini desteklemek için dil açısından gerekçeler bulmaya çalıştılar. Bazıları ise ideolojik açıdan, yönetişimi küreselleşmenin bir dayatması olarak gördü ve bu nedenle karşı çıktı. Bu tür yeni kavramların başlangıçta itirazla karşılaşması normaldir. Eğer bir kavramın içeriği ve anlamı tam olarak anlaşılmamışsa, bu tür karşı koymalar daha da yaygınlaşabilir.

"İyi yönetişim" kavramı, İngilizce "Good Governance" ifadesinin karşılığı olarak ilk kez Habitat II Konferansı’nın hazırlık çalışmaları sırasında Türkçemize kazandırıldı. "Yönetişim" terimi, tıpkı "iletişim" gibi, kavramın anlamının anlaşılmasını kolaylaştırmaktadır. Bu yönüyle belki de İngilizcesinden bile daha kavrayıcı bir terimdir.

"Yönetişim" kavramı, bir tarafın diğer tarafı yönettiği bir ilişkiden, karşılıklı etkileşimlerin öne çıktığı bir ilişkiler bütününe doğru bir dönüşümü ifade eder. Böylece yönetişim; kuruluşların, faaliyetlerini yönetmek amacıyla kullandıkları politik, ekonomik ve yönetsel iradeyi oluşturur. Paydaşların ortaklaşa karar alma, çıkarlarını dile getirme, yükümlülüklerini karşılama ve çatışma noktalarının çözümünde kullandıkları mekanizmaları ve süreçleri kapsar. Bu bağlamda yönetişimpaydaşlar arasındaki karşılıklı etkileşimin niteliğine işaret eder ve "birlikte yönetim" anlamını taşır.

Kuruluşlar bir yandan kurumsal yönetişimi kendi içlerinde uygularlar ve bu doğrultuda kendi yönetim yapılarında şeffaflığı, hesap verebilirliği, katılımcı yönetim tarzını, etkinliği ve verimliliği yaşama geçirirler. Diğer yandan da sosyal sorumluluk projeleri üreterek sosyal fayda oluşturmaya çalışırlar.

Son yıllarda, hem küresel düzeyde hem de özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaşanan şirket birleşmeleri ve ekonomik krizler, “Kurumsal Yönetişim” (Corporate Governance) kavramına olan ilgiyi artırmıştır.

Küreselleşme süreci ve dünyada olduğu gibi ülkemizde de yaşanan krizler, şirketleri yeni ortaklar ve işbirlikleri arayışına itmiştir. Bu süreçte iyi yönetişimin önemi daha da belirgin hale gelmiştir. Zira iyi yönetişime sahip olmayan bir şirketle birleşmek, büyük riskleri de beraberinde getirmektedir. Bu nedenle, sermaye ihtiyacı olan ve küresel bir şirket olmayı hedefleyen kuruluşlar, yönetişim kavramını kendi şirket kültürlerine dahil etme gerekliliğini hissetmeye başlamışlardır.

Paylaş   

İlginizi Çekebilir
  • Stratejik Yönetimde Paydaş Teorisi ve ISO Standartlarıyla İlişkisi (1)

    Stratejik Yönetim ilkeleri, ISO 9001 standardının 2015 yılı revizyonu ile iyiyden iyiye işletmelerin yönetim modellerine entegre edilmeye başlandı. Bu ilkeler ANNEX SL yapısına uygun geliştirilen diğer yönetim sistem standartlarına da otomatik olarak eklendi. Stratejik Yönetimi bilen ve uygulayan... Devamı

  • Yönetimden Yönetişime

    Günümüzde “yönetim” kavramı “yönetişim” kavramına doğru evriliyor. Yönetişim kavramı; kuruluşların paydaşlarıyla sürekli iletişim içerisinde olmalarını, şeffaf ve hesap verebilir bir yöneti(şi)m modeli geliştirmelerini zorunlu hale getiriyor. Bu modeli geliştirirken ilgili uluslararası yaklaşımla... Devamı

  • G20/OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri

    Kurumsal yönetimin amacı uzun vadeli yatırımları, finansal istikrarı ve işletmelerin dürüstlüğünü geliştirmek için gerekli olan güven, şeffaflık ve hesap verebilirlik ortamının oluşturulmasına yardımcı olmak ve bu sayede daha güçlü büyümeyi ve daha kapsayıcı toplumları desteklemektir. G20/OECD Kurum... Devamı

  • Stratejik Yönetimde Paydaş Teorisi ve ISO Standartlarıyla İlişkisi (2)

    Yazımızın 1.bölümünde stratejik yönetimde "paydaş" kavramını açıklamıştım. Bu 2.bölümünde ise paydaş kavramının ISO standartlarıyla ilişkisini açıklamaya çalışacağım. Böylece ISO tarafından ANNEX SL yapısına uygun olarak yayınlanan yönetim sistem standartlarının (ISO9001, ISO14001, ISO27001 vb.) 4.2... Devamı

  • Kurumsal Yönetişim Mevcut Durum Analizi

    Kurumsal yönetişim mevcut durum analizi (Gap Analizi), kuruluşun yönetişim yapısının ve süreçlerinin etkili olup olmadığını değerlendirmek için yapılan kapsamlı bir çalışmadır. Bu analiz, kuruluşun seçilen kurumsal yönetişim çerçevesi, modeli veya standardında tanımlanan yönetişim prensiplerine... Devamı

  • Kategoriler